Learn about Phi Ta Khon
Now Playing: Lesson Audio
Get a breakdown of the dialogue and translations instantly with the Premium line-by-line Audio. Sign up for your Free Lifetime Account Now and get 7 Days of Premium Access including this feature.
Get this lesson’s key vocab, their translations and pronunciations. Sign up for your Free Lifetime Account Now and get 7 Days of Premium Access including this feature.
Unlock Lesson Notes and Transcripts for every single lesson. Sign Up for a Free Lifetime Account and Get 7 Days of Premium Access.
| ประเพณีการละเล่นผีตาโขน |
| ประเพณีการละเล่นผีตาโขนจัดขึ้นที่อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย ในช่วงเดือนเมษายน-มิถุนายนของทุกปี การละเล่นนี้มีมานาน แล้วแต่ไม่มีหลักฐานปรากฎแน่ชัดว่ามีมาตั้งแต่เมื่อใด แต่เชื่อว่า มีเค้าโครงมาจากเรื่องพระเวสสันดรชาดก |
| ประเพณีนี้จัดเป็นส่วนหนึ่งในงานบุญประเพณีใหญ่หรือที่เรียกว่า “งานบุญหลวง” ซึ่งเป็นการรวมเอาบุญผะเหวดและบุญบั้งไฟอยู่ในงานเดียวกัน งานนี้เป็นการทำบุญใหญ่ประจำปีและเชื่อว่าเป็นพิธีการขอฝนด้วย |
| มีการจัดทำพิธี 3 วัน วันแรกคือวันผีตาโขน หรือวันรวม ขบวนผีตาโขนจะแห่รอบหมู่บ้านตั้งแต่เช้ามืด เป็นการทำพิธีอัญเชิญ พระอุปคุตเข้ามาอยู่ที่วัด เพื่อช่วยคุ้มครองให่้งานบุญสำเร็จไปด้วยดี |
| วันที่สองเป็นพิธีการแห่พระเวสสันดรและนางมัทรีเข้าวัด นอกจากนี้ ชาวบ้านยังได้นำบั้งไฟมาร่วมในขบวนแห่เพื่อทำพิธีขอฝน โดยแห่รอบวัด ๓ รอบ ในขณะที่แห่อยู่นั้นเหล่าผีตาโขนทั้งหลาย ก็จะเล่นหยอกล้อผู้คนไปเรื่อยๆ เพื่อทำให้เกิดความสนุกสนาน ในสมัยก่อนหลังจากเสร็จพิธีการแห่แล้วผู้ที่เล่นผีตาโขนจะถอดเครื่องแต่งกายผีตาโขน และอุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีออกให้หมด และนำไปล่องลงแม่น้ำหมัน ถือเป็นการทิ้งความทุกข์ยากและสิ่งเลวร้ายไป แต่ในปัจจุบันชาวบ้านจะเก็บเครื่องแต่งกายไว้สำหรับปีต่อไป |
| และในวันสุดท้ายจะมีการฟังเทศน์มหาชาติ 13 กัณฑ์ ที่วัดโพนชัย เพื่อเป็นการสร้างกุศลและเป็นมงคลแก่ชีวิต |
| ประเพณีการละเล่นผีตาโขนนับว่าเป็นประเพณีที่แตกต่างจากประเพณีทั่วไปของไทย สิ่งที่โดดเด่นมากที่สุดคือเครื่องแต่งกาย ที่เป็นเอกลักษณ์ มีการนำเอาก้านทางมะพร้าวที่แห้งนำมาตก แต่งเป็นหน้ากาก นำเอาหวดนึ่งข้าวเหนียวมาสวมศีรษะแต่งแต้มสีสันให้น่าดู ส่วนชุดที่สวมใส่ทำมาจากเศษผ้าหลากหลายสี มาเย็บต่อกัน อุปกรณ์ในการละเล่นมี ๒ ชิ้น คือหมากกระแหล่ง หรือกระดิ่งผูกไว้บริเวณเอว เพื่อให้เกิดเสียงดังเวลาเดินและ ส่ายสะโพก และดาบไม้ โดยทำด้ามเป็นลักษณะคล้ายอวัยวะเพศชาย ในขบวนแห่เหล่าผีตาโขนจะร้องรำทำเพลง เต้นรำ และหยอกล้อผู้ชมอย่างสนุกสนาน |
Comments
Hide